Je wilt graag je licht laten schijnen over de ontwikkeling in je vakgebied. Misschien heb je een afwijkende of aanvullende visie op die ontwikkeling. Of je wilt je praktijkervaringen delen met anderen, bijvoorbeeld de jongere generatie. Allemaal mooie redenen om een managementboek of vakboek te maken. Daarmee positioneer je jezelf en/of je organisatie in de sfeer van thought leadership. Zo'n vakboek is ook een stevig visitekaartje voor jezelf of voor de organisatie die je vertegenwoordigt. Het is vaak de opstap naar het lezingencircuit. Hoe maak je een vakboek of managementboek?
Anders dan bij fictie gaat het bij non-fictie veel minder om de stream of consciousness - het direct weergeven van de constante stroom van gevoelens en indrukken - en veel meer om het ordenen en structureren van je visie en/of kijk op het vak of op een bepaalde thematiek. Het gaat om je ervaring of die van anderen en het ordenen en structureren van informatie zoals vakliteratuur en relevante wetenschappelijke publicaties.
Durven, Doen en Doorgaan is een praktijkboek voor ZZP'ers waarin we 40 succesvolle professionals naar hun succesformule hebben gevraagd.
de structuur
Structuur is een kernbegrip als het om een vakboek of managementboek gaat. Je wil niet dat je ergens aan het eind van de uitvoering naar de structuur van je boek moet gaan zoeken, want dan stuur je je lezers ook het bos in. Aan de andere kant kan het soms helpen als je gewoon met de uitvoering van het werk begint, mits je dan de antenne voor het gaandeweg aanbrengen van de structuur wel uittrekt. Denk in elk geval goed na waar het accent komt te liggen: ga je een leerboek maken, een praktijkboek, een algemeen boek voor een brede doelgroep of juist een hoog specialistisch wetenschappelijk boek voor een kleine kring van geïnteresseerden?
Voor de Sociale Verzekeringsbank maken we een reeks informatieve boeken over sociale verzekeringsthema's.
de indeling
Structuur is heel simpel: begin (inleiding), midden (hoofdstukindeling) en eind (slotbeschouwing). Dat geldt voor het boek als geheel en voor elk hoofdstuk afzonderlijk. Deel je boek op in hoofdstukken en de hoofdstukken weer in paragrafen en de paragrafen weer in alinea's en de alinea's in topische zinnen. Met een topische zin vertel je wat je (daar) gaat vertellen. Zo creëer je structuur. Zeker als je ervoor zorgt dat de hoofdstukken met elkaar in verbinding komen te staan. Samen vertellen die hoofdstukken het verhaal van je boek. Daarna ga je het deelverhaal per hoofdstuk vertellen, en aan het slot van elk hoofdstuk vertel je wat je hebt verteld en vertel je waarom het volgende hoofdstuk er dan toe doet. Datzelfde doe je met een voorwoord/inleiding en een epiloog voor het hele boek. Dat is de basisstructuur.
Voor het Projectmanagementbureau van de gemeente Amsterdam maken we een reeks vakboeken over de stedelijke ontwikkeling in Amsterdam.
de bronnen
Welke ingrediënten heb je dan verder om een vakboek of managementboek te maken? Bronnen. In de eerste plaats de wetenschappelijke- en vakliteratuur. Is je boek voor een breed publiek bedoeld, dan is de vraag waar jouw boek precies staat in de ontwikkeling van je vakgebied minder belangrijk. Naarmate je vakboek of managementboek meer voor een peer-group bedoeld is, is de vraag waar jij (lees: je boek) staat, weer wel van belang. Maar ook als je een boek voor een breed publiek gaat maken, wil de lezer graag weten waar ze jou moeten plaatsen ten opzichte van de brede stroom aan vakliteratuur op dit terrein. Dat geldt ook voor redacties die je boek willen recenseren. En dus kijk je op zijn minst oriënterend naar de ontwikkelingen in de wetenschappelijke- en vakliteratuur c.q. naar onderzoek op je vakgebied.
Voor het Projectmanagementbureau van de gemeente Amsterdam maken we een reeks vakboeken over de stedelijke ontwikkeling in Amsterdam.
interviews
Een tweede bron kunnen interviews zijn. Ervaringsverhalen lezen makkelijk weg en ze illustreren vaak wat je anders in heel veel woorden zou moeten uitleggen. Maar ... interviewen is ook een vak. Het interview is de meest misbruikte vorm van journalistiek. Dus als je het doet, doe het dan ook goed. Focus is bij interviews voor een vakboek of managementboek misschien wel de belangrijkste tip. Een derde bron ben je uiteraard zelf. Je kunt wellicht putten uit je eigen praktijkervaring of die van collega's. Je hebt vast voorbeelden van hoe het zou moeten (best cases) of juist niet zou moeten (worst cases). Net als interviews werken voorbeelden heel illustratief. Hoe realistischer, hoe beter. Verdeel de voorbeelden thematisch over de hoofdstukken en laat de lessons learned zien als het een praktijkboek is.
Voor de gemeente Amsterdam maakten we 'Krassen op de eeuwigheid' aan de hand van interviews met stadsontwikkelaars uit de jaren negentig.
Zoek je een ervaren coach, ghostwriter of redacteur voor je managementboek of vakboek die je handenvol tijd bespaart omdat ie het proces van A tot Z in de vingers heeft?
Voor Boer & Croon Management Consultants maakten we
15 jaar lang thematische uitgaven over
leiderschap en management.
Voor de gemeente Amsterdam maakten we het
Handboek Projectcommunicatie; een leidraad voor
communicatieadviseurs die werken aan projecten in de
openbare ruimte van Amsterdam.
Voor de gemeente Amsterdam maken we thematische vakboeken
de opmaak van een vakboek of managementboek
En dan heb je tot slot nog de illustraties. In een boek met veel voorbeelden heb je minder illustraties nodig, omdat de voorbeelden een soort van redactionele illustraties zijn. Naarmate je boek theoretischer wordt, doen illustraties in de vorm van infographics wonderen. Betrek dan op tijd een illustrator bij je boek. Het maken van infographics die de spijker op de kop slaan, is namelijk een tijdrovend klusje, maar het kan je boek wel enorm oppimpen. En dan is er uiteraard nog de redactionele vormgeving of opmaak van je boek. De vormgever kan typografisch meedenken met de structuur van je boek. In elk geval zou de opmaak de structuur van je boek moeten versterken.
Bob Duynstee is een ervaren boekenmaker, uitgever, schrijfcoach, ghostwriter, redacteur en communicatieadviseur met een juridische en journalistieke achtergrond.
Reactie schrijven